W dniu 18.03.2023 została uroczyście otwarta wystawa wystawa pn. „Nieznane – Zachowane. Reminiscencje etnograficzne Dolnego Nadsania”. Na uroczystość przybyli: Przewodniczący Rady Gminy Jeżowe Marian Koc, radny Roman Łyko, dyrektorzy szkół: Katarzyna Sudoł, Krystyna Jabłońska, Zygmunt Kowalski oraz Ryszard Mścisz, Tadeusz Kopacz, Kazimierz Żak, i inni.


Pani Zofia Łysiak podzieliła się wspomnieniami dotyczącymi historii fotografii i ich restauracji, oraz wspominała ciekawe fakty z życia swojego dziadka Ryszarda Poisel. Dyr. GCK Jeżowe odczytał list z podziękowaniem od Wójta Gminy Jeżowe Marka Stępaka, który nie mogły być na uroczystości, oraz wręczył Pani Zofii bukiet przepięknych kwiatów. Dalsza część uroczystości upłynęła na luźnych rozmowach dotyczących zdjęć i eksponatów zgromadzonych na wystawie.
Wystawa ta była przygotowana i wystawiona na ekspozycję w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli od września 2022 roku do końca lutego 2023 roku.
Dzięki uprzejmości Pani dyrektor muzeum Anety Garanty, możemy ją tez eksponować w Gminnym Centrum Kultury w Jeżowem. Słowa uznania należą się Pani Elżbiecie Skromak pracownikowi Muzeum Regionalnemu ze Stalowej Woli za pomysł i pomoc przy opracowaniu wystawy.
Na wystawie pn. „Nieznane – Zachowane. Reminiscencje etnograficzne Dolnego Nadsania” są zaprezentowane unikatowe fotografie autorstwa Ryszarda Poisla (1878-1946), pochodzące z rodzinnej kolekcji Zofii Łysiak, jego wnuczki. Zdjęcia wykonane w latach ok. 1913-1920/30 uwieczniły kulturowy pejzaż w rudnickich dobrach hr. Tarnowskich i ich najbliższej okolicy. Poisel z wielkim wyczuciem etnograficznym udokumentował ciekawe miejsca, czynności mieszkańców i tradycje, uchwycił piękno strojów ludowych. W specjalnej scenografii, na tle zabytkowej leśniczówki w Groblach (datowanej na 1780 r.), która na potrzeby chwili stawała się atelier fotograficznym, sportretował wiele osób. W kadrze zostali uchwyceni mieszkańcy okolicznych wsi, którzy przychodzili do leśniczówki, aby wykonać pamiątkowe fotografie. W tym zbiorze znalazły się również sceny z pleneru: prace polowe, pejzaże z sakralnymi zabytkami, zatrzymane w kadrze ważne wydarzenia. Choć są to amatorskie fotografie, to ujawniły zdolności artystyczne autora, wrażliwość na piękno przyrody i krajobrazu oraz ciekawość życia społeczności wiejskiej. Dzięki tej pasji dzisiaj możemy podglądać świat z czasów I wojny światowej i tuż po niej, gdzie razem z autorem niemal uczestniczymy w codziennym życiu mieszkańców Grobli i okolic.


Autor tej niezwykłej kolekcji, Ryszard Poisel, przeszło dwadzieścia lat pracował w dobrach rudnickich. Pochodził z Czech, ale los związał jego życie z Dolnym Nadsaniem. Urodził się25 marca 1878 r. w Rozseč w powiecie Boskovice na Morawach. Od pokoleń rodzina Poiselów zajmowała się leśnictwem, dlatego po ukończeniu szkoły ludowej i 5 klasy Szkoły Realnej w Brnie podjął praktykę w majątku leśnym w Lysicach na Morawach. Po jej ukończeniu kształcił się dalej w szkole leśnej. W 1897 r. zdał państwowy egzamin dla leśniczych w Brnie z wynikiem bardzo dobrym. W latach 1897-1898 zajmował pierwszą posadę adiunkta – w dobrach Černowice w Czechach. W 1898 r. przeniósł się do Polski obejmując posadę adiunkta w dobrach Rességuierów w Nisku. Po skończonej służbie wojskowej w armii austriackiej, którą odbył w Bośni i Hercegowinie oraz w Wojskowym Instytucie Geograficznym w Wiedniu, powrócił do dóbr niżańskich, gdzie zajmował posadę geometry lasowego i był adiunktem w zarządzie lasów. Z zaangażowaniem poświęcił się pracy, zwłaszcza miernictwu i systemizacji lasów. W 1903 r. rozpoczęto roboty systemizacyjne w dobrach rudnickich i tam otrzymał posadę geometry. Pracował wówczas pod kierunkiem Gustawa Leischnera, wieloletniego dyrektora lasów w majątku Hieronima hrabiego Tarnowskiego w Rudniku nad Sanem. W 1913 r. po ukończeniu powierzonych mu zadań objął posadę leśniczego w dobrach rudnickich. Od 1922 r. aż do wybuchu II wojny światowej pełnił tam funkcję nadleśniczego.


Na ekspozycji znajdzie się kilkadziesiąt czarno - białych fotografii przedstawiających nieznany dotąd pejzaż Dolnego Nadsania. Dzięki staraniom Zofii Łysiak, wnuczki autora, wiele prezentowanych zdjęć zostało ocalonych i wydobytych z niepamięci ze szklanych klisz, które wymagały specjalnych zabiegów konserwatorskich. We współpracy z pasjonatami starej fotografii udało się je przywrócić do bardzo dobrego stanu i użytku. Składamy serdeczne podziękowanie za udostępnienie wystawy zdjęć swojego dziadka Ryszarda Poisel pt. „Nieznane – Zachowane, Reminiscencje Etnograficzne Dolnego Nadsania” oraz udostępnienie zbiorów i pamiątek rodzinnych na potrzeby organizacji tej wystawy. To dzięki zamiłowaniu i niezwykłej pasji Ryszarda Poisel do fotografii możemy podziwiać te wspaniałe reprodukcje. Fotografie ukazujące nasze tereny, życie codzienne i trud ludzi tu żyjących 100 lat temu. Nic tak bowiem nie przemawia do wyobraźni jak obraz, a tym bardziej że jest to obraz autentyczny, niezafałszowany. Mamy nadzieję że ta niezwykła wystawa będzie cieszyć się dużym zainteresowaniem wśród naszych mieszkańców. Dziękujemy Pani za trud włożony w odrestaurowanie i zdigitalizowanie tych prawie 5000 zdjęć, oraz za to że będąc na emeryturze znajduje Pani siły i pasję, aby ratować to nieocenione dziedzictwo. Mamy tu na myśli nie tylko fotografie, ale także samą leśniczówkę Poislówkę, oraz zbiory w niej zgromadzone.
Wystawa jest czynna od 18.03.2023 do 31.05.2023 roku w godzinach od 10.00 do 21.00 od poniedziałku do piątku w Gminnym Centrum Kultury w Jeżowem.

 
Serdecznie zapraszamy wszystkich do zwiedzania tej unikatowej ekspozycji
Współpraca: Zofia Łysiak, Andrzej Łysiak
Fotografie z kolekcji rodzinnej Pani Zofii Łysiak